ต่อจาก "การรำโทนโพหัก"
เนื้อเพลงที่ร้องก็จะเป็นเพลงของบรรพชนของคนโพหักได้แต่งเอาไว้ ไม่ได้เอาเพลงของที่อื่นมาร้อง จึงเป็นที่ภาคภูมิใจของคนโพหักเป็นอย่างยิ่ง เนื้อเพลงที่นำมาร้อง จะเป็นเพลงที่มีเนื้อเพลงสั้น ๆ จำได้ง่าย เวลาร้องจึงต้องร้องวนซ้ำ 3 รอบ ใช้เวลาประมาณเกือบ 3 นาที เนื้อหาในเพลงส่วนใหญ่จะบรรยายถึง ธรรมชาติ ความรู้สึก อารมณ์ และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นรอบตัว เนื้อร้องและทำนองสนุกสนานชวนรำ
ชีวิตชาวบ้านสมัยจอมพล. ป
จากการสอบถามผู้เฒ่าผู้แก่ที่ยังมีชีวิตอยู่และมีความรู้เรื่องรำโทนโพหัก บางคนก็เป็นลูกหลานของพ่อเพลงแม่เพลง และคนที่เคยรำโทนเล่าให้ฟังว่า สมัยจอมพล ป.พิบูลย์สงคราม เป็นใหญ่ในบ้านเมือง (นายกรัฐมนตรี) ในสมัยนั้นไม่ให้แสดงลิเก และในช่วงเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 บ้านเมืองอยู่ในภาวะสงคราม ยามค่ำคืนบ้านเมืองจะมีแต่ความมืดไปทุกหนทุกแห่ง เนื่องจากรัฐบาลห้ามจัดงานใดๆ ห้ามจุดไฟ และจุดตะเกียง ทุกบ้านจะต้องอยู่ในความมืด เพราะกลัวเครื่องบินทิ้งลูกระเบิด ต้องพากันหลบซ่อนตามสุมทุมพุ่มไม้ และหลุมหลบภัย ทำให้ประชาชนเกิดความเหงาและวังเวง
จากการสอบถามผู้เฒ่าผู้แก่ที่ยังมีชีวิตอยู่และมีความรู้เรื่องรำโทนโพหัก บางคนก็เป็นลูกหลานของพ่อเพลงแม่เพลง และคนที่เคยรำโทนเล่าให้ฟังว่า สมัยจอมพล ป.พิบูลย์สงคราม เป็นใหญ่ในบ้านเมือง (นายกรัฐมนตรี) ในสมัยนั้นไม่ให้แสดงลิเก และในช่วงเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 บ้านเมืองอยู่ในภาวะสงคราม ยามค่ำคืนบ้านเมืองจะมีแต่ความมืดไปทุกหนทุกแห่ง เนื่องจากรัฐบาลห้ามจัดงานใดๆ ห้ามจุดไฟ และจุดตะเกียง ทุกบ้านจะต้องอยู่ในความมืด เพราะกลัวเครื่องบินทิ้งลูกระเบิด ต้องพากันหลบซ่อนตามสุมทุมพุ่มไม้ และหลุมหลบภัย ทำให้ประชาชนเกิดความเหงาและวังเวง
คณะรำโทนสีทอง
แต่ประชาชนชาวโพหัก ยามสงครามยังมีอารมณ์แต่งเพลงบรรยายสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และเอามาร้องรำกันเพื่อคลายความเหงา และความกลัว พอหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ชาวบ้านที่ชอบสนุกสนานก็ชอบนำเพลงมาร้องรำกัน หลวงพ่อแม้น เจ้าอาวาสวัดใหญ่โพหักสมัยนั้น ก็ให้การสนับสนุน จึงตั้งชื่อคณะวงรำโทน ว่า “คณะรำโทนสีทอง” และให้รำในงานวัดเรื่อยมา
แต่ประชาชนชาวโพหัก ยามสงครามยังมีอารมณ์แต่งเพลงบรรยายสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และเอามาร้องรำกันเพื่อคลายความเหงา และความกลัว พอหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ชาวบ้านที่ชอบสนุกสนานก็ชอบนำเพลงมาร้องรำกัน หลวงพ่อแม้น เจ้าอาวาสวัดใหญ่โพหักสมัยนั้น ก็ให้การสนับสนุน จึงตั้งชื่อคณะวงรำโทน ว่า “คณะรำโทนสีทอง” และให้รำในงานวัดเรื่อยมา
เพลงรำโทนโพหักที่เลือกมาใช้ในปัจจุบัน
- เพลงไทยรงค์ธงชัย "ไทยรงค์ธงชัย..โบกไสวลอยละลิ่ว เห็นธงไทยปลิว..ห้าริ้ว..สีทอง ท้องฟ้าสีครามมองดูงามสดใส ยิ่งกว่าเกียรติใด..ของไทยนั้น เราพลีชีวิต..เอาโลหิต..เข้ามาเสริมส่ง กระดูกแขนนั้น..ทำเป็นแท่นไตรรงค์ เอากระดูกเสริมส่ง .. ธงไทยสมรภูมิ"
- เพลงพบสาวงาม "ยามเมื่อพบสาวงาม ฉันขอตามไปด้วย โอ้แม่คนสวย..ถามว่าจะไปไหนกัน (ญ) ฉันจะไปทางไหน มันเรื่องอะไรของเธอนั่นเล่า (ช) ฉันพูดเบาๆ ว่าฉันกระไรรักเธอ (ญ) ฉันไม่รับรัก ประเดี่ยวเมียเธอตามมาด่า (ช) เมียพี่ไม่มา สัญญากันว่าไม่มี (ญ) ไม่มีก็ไม่รัก (ช) อกหักเสียแล้วคราวนี้ (ญ) ไม่รู้ไม่ชี้ ไปซิ..ฉันไม่อยากรำ ไปซิ..ฉันไม่อยากรำ"
- เพลงรำวงสุขใจ "รำไปยิ้มไป พอเข้าใกล้หัวใจเต้นแรง เขยิบนิด เขยิบนิด ถอยหน่อย(ซ้ำ)พระจันทร์ดวงน้อยกำลังทอแสง เป็นประกายฉายลงมา(ซ้ำ) พอสบสายตาใบหน้าเธอแดง"
- เพลงมองใบหน้า "มองใบหน้างามตาเสียจริงนะเออ ดอกไม้ของชาติ สวยสะอาดช่างบาดในตา ช่างตบ แหม ช่างแต่ง ปากก็แดงแก้มก็ทา เอวก็กลมผมเป็นลอนเหมือนนางกินนรที่ร่อนลงมา(ซ้ำ)"
- เพลงแลไม่สมหวัง "แล แล แล แลแล้วก็ไม่สมหวัง คู่รักฉันมาหรือยัง คู่รักฉันมาหรือยัง ช่วยบอกฉันบ้าง ฉันจะตั้งตาแล"
- เพลงสาริกา "มองแลมองสายตาแลจ้องสอดส่องไปหาเธอ สาริกามันน่าเอ็นดู จับเรียงเคียงคู่ เห็นอยู่เรียงราย แลดูสวย แลดูสวย แลดูงาม(ซ้ำ) หัวใจชุ่มฉ่ำโอ้แม่สาริกา โผผินบินมาใกล้รัง(ซ้ำ) ฉันรักเธอจังโอ้แม่ฟันเลี่ยมทอง"
- เพลงนอนฝัน "เมื่อคืนนอนฝัน แลเห็นพระจันทร์ลอยมาใกล้มือ(ซ้ำ) เมฆหมอกมาบังไม่มีกำลังจะยึดจะยื้อ เพราะบุญชายน้อย ลอยไปจากมือ ดวงจันทร์นั่นหรือคือตัวน้องนี่เอง"
- เพลงสาวน้อย "สาวน้อยลอยคว้าง นกกระยางบินเทียมเมฆา สวยสมอารมย์สง่า(ซ้ำ) มาเจอดาราอยู่ในวงฟ้อนรำ คนสวยขอเชิญมารำ คนงามขอเชิญมาฟ้อน พระอาทิตย์ทอแสงอ่อนๆ(ซ้ำ) จวนจะจรลับเหลี่ยมเมฆา (ซ้ำ)"
- เพลงลาที "ลาที ลาที ลาที สวัสดีคืนนี้ลาก่อน (ซ้ำ) ที่จริงนะไม่อยากจะไป(ซ้ำ) เพราะบ้านอยู่ไกล จำใจจากจร สาบานต่อหน้าเทวา(ซ้ำ) จำใจจากลาเมื่อถึงเวลาจากจร"
- เพลงหนองปลาดุก "หนองปลาดุกนี่เอ๋ย ไม่นึกเลยจะถูกโจมตี ญี่ปุ่นเขามาเป็นมิตร ไปทิ้งอังกฤษถูกไล่ราวี ปืนใหญ่ยิงไปก็ไม่ถึง เสียงตึงตึง ลงมาถึงนี่(ซ้ำ) เรือบินไทยขับไล่หวุดหวิด(ซ้ำ) ไปทิ้งอังกฤษที่สนามอินเดีย อินเดียนอนตายเป็นระดะ(ซ้ำ) ยกมือ ชัยชนะก็ขึ้นแก่ไทย"
- เพลงญี่ปุ่นคนโต "ญี่ปุ่นคนโต ตีสิงคโปร์แตกกระจาย ญี่ปุ่นหลบภัย ไทยเรายังเฝ้าประคอง ต่อไปขอให้ไทยเจริญ ดิ่ง ดิ๊ง ดิ่ง ดีง ดิ่ง ดิ๊ง ดิ่ง ดีง ดิงแหละ ระดิ่ง ดิง ดิง"
- เพลงหลุมหลบภัย "หวอเสียงครวญ..ชักชวนหาที่หลบภัย เรือบินของข้าศึกมา เร็วๆ อย่าช้าร่ำไร เร็วๆ ไวไว ลงหลุมหลบภัย แล้วไม่ต้องกลัว ถึงอยู่ในหลุมหลบภัย รำวงก็ได้โอ้แม่ทูนหัว หว๊า..ไม่ต้องกลัว โอ้แม่ทูนหัวหมดอันตราย"
- เพลงปักษาบิน "บิน ละล้า ละบิน....ล้า ลา ลา ลา บิน ละล้า ละบิน ตะวันรอน รอน เมื่อตอนเช้าตรู่ เอ๋ย...ดู ปักษาจะบิน"
- เพลงคนบ้านไกล "บ้านไกลฉันยังอุตส่าห์มา แก้วตา..ฉันขอรำด้วย หากแม้รำไม่สวย จะขอรำด้วยเคียงคู่ไปกับเธอ เธอยิ้ม เธอยิ้มให้สักนิด อย่ามาคิดว่าฉันนี้ลวนลาม หากแม้ว่าเธอรำงาม ฉันขอรำตามเคียงคู่ไปกับเธอ"
- เพลงบ้านฉันอยู่ไกล "บ้านฉันอยู่ไกล แต่ใจยังรักเธอจริง เอย..เพราะความรัก อย่าประวิง..ถ้าไม่จริงฉันคงไม่มา ทิงลา ละล้า ละลา ทิงลา ละล้า ละลา(ซ้ำ)"
- เพลงแลดูน้ำทะเล "มองดูน้ำทะเล แลดูเป็นสีเขียว ฉันมารำคนเดียว ไม่มีคู่..รำเคียง ฉันไม่ใช่คนรัก เขาไม่สมัครใจรำ เขากลัวชอกช้ำ ประดุจดังน้ำในทะเล"
- เพลงรำหรือยัง "รำหรือยังเล่าเธอ ฉันเจอฉันอยากจะรำ ยวนตา..มหาเสน่ห์ หอมดอกรักเร่เสน่ห์คนรำ"
- เพลงช่อมาลี "ช่อมาลีดอกฟ้า สัญญาว่าจะเล่นรำวง ตัวฉันตั้งใจจะมาโค้ง (ซ้ำ) มาเล่นรำวง มาซิมาซิมา"
- เพลงแลไม่สมหวัง "แล แล แล แลแล้วก็ไม่สมหวัง คู่รักฉันมาหรือยัง คู่รักฉันมาหรือยัง ช่วยบอกฉันบ้าง ฉันจะตั้งตาแล"
- เพลงมองไม่เห็นใคร "มอง มอง มอง ฉันมองก็ไม่เห็นใคร เอ้า..มอง มองไป โอ้แม่ขวัญใจของพี่ก็มา ทิง ลา ละล่า ละลา ฉันมาเพราะความรักเธอ ฉัน ฉันมาเพราะความรักเธอ"
- เพลงนวลแสงนวล "เพลงแสงนวล นวลแสงทอง แม่นวลน้อง แสงทองเนื้อเย็น เคยโค้งกันคืนนั้นมา ตาแลตา ตาจ้องมองกัน ตาแลตาตาจ้องมองกัน"
- เพลงกระต่ายจ๋า "กระต่ายจ๋า ช่างน่ารักจริง พระจันทร์ทอดทิ้ง แลดูก็เศร้าใจ โอ้พระจันทร์นั้นลอยไปไกล(ซ้ำ) จะทำอย่างไรจึงจะได้ชมจันทร์ (ซ้ำ)"
- เพลงรักซี "รักซี รักซี รักซี สวัสดี ยินดีต่อกัน พุ่มพวงแม่ดวงชีวัน พุ่มพวงแม่ดวงชีวัน เธอกับฉันสมานไมตรี สมานไมตรียินดีต่อกัน"
- เพลงเพลิน "เพลิน เพลิน เพลิน ฉันเพลินไปด้วยความรัก ฉันรักไปด้วยความจริงโยทิง โยทิง โยทิง รักจริงอย่าได้ระแวง ใจชายหน่ายแหนง อย่าระแวงให้ร้าวระทม"
- เพลงดูซิหมู่นารี "ดูซิหมู่นารี สวยดีทัดดอกจำปา พี่แบกรักมาน้องไม่รับรัก หัวอกจะหักช่างเธอ..ประไร พ่อช่อมะกอก แม่ดอกมะไฟ เธอรักฉันไหม ทำไมจะไม่รัก เธอรักหลอนหลอก ใครบอกเธอเล่า สาบานก็เอา ให้เต่ากัดตาย"
- เพลงพวงพะยอม "พวงพะยอมหอมกระไร แม้เพียงจะได้เด็ดดม(ซ้ำ) แหม.. แหม เพียงจะได้เด็ดดม ชมแล้วให้เซียวกระสัน รักน้องไม่มีวันลืม หัวใจปลาบปลื้มไม่ลืมรักกัน ปลาบปลื้มลืมทุกข์ สนุกใจกัน"
- เพลงยิ้มยั่วยวน "ยิ้มยั่วยวน ชวนยั่วตา ยิ้มยั่วมาสายตามองจ้อง มอง..ยิ่งมอง สายตาน้องกระไรหวานฉ่ำ หนาวรัก หนาวรักปักใจ เมื่อเราคิดไปหัวใจเพ้อพร่ำ หนาวเนื้อบาง หนาวอุรา..หนาวรัก..ปักทรวง(ซ้ำ)"
- เพลงยิ้มมา "ยิ้มมา น้องมา..น้องมา มาสัญญากันใหม่ โกรธเคืองกันเรื่องอะไรมารักกันใหม่ มาซิมา ซิมา ยิ้มให้พี่สักหน่อย พี่จะได้คอยยิ้มให้เธอบ้าง ยิ้มให้เป็นตัวอย่าง สองเราต่างยิ้มกันเมื่อถูกใจ ยามเมื่อรักจะโรย พี่จะโปรยรอยยิ้มไปให้ ยิ้มมายิ้มกันใหม่ ดูซิใครจะยิ้มสวยกว่ากัน"
- เพลงป่าระหงส์ "ชะช่า ป่าระหงส์ ปีกอ่อนร่อนลง..ในดงมะขวิด ขยับเข้าไปใกล้ เอาหัวไหล่เข้าไปชิด(ซ้ำ) เอื้อมมือสะกิด ถูกนิดเป็นไร"
- เพลงค่ำคืนชื่นใจ "ค่ำคืนชื่นใจ เห็นหนุ่มสาวไทยมาเริงระบำ ยักย้ายร่ายรำ เห็นหนุ่มสาวงามมารำคู่ เพลิดเพลินน่าดู(ซ้ำ) นึกว่าอดสูไม่มีคู่จะรำ น้องเมียงพี่มอง สายตาน้องกระไรหวานฉ่ำ ฝากรักเอิงเอย ฝากคำ(ซ้ำ) น้องเมียงมารำกันนะสนุกเอย..."
- เพลงสายลมหวน "สายลมหวล..เมื่อจวนจะรุ่ง จวนจะรุ่งสะดุ้งหนาวใจ เหลือบชะแง้แลหา สุริยาจากฟ้า..ร่ำไร นกกระจาบจะหลาบช่อไม้ แลให้หัวใจรอนรอน เขาที่มาเย้ยข้า.. ขายหน้าพวกที่มารำวง รุ่นใหม่เป็นไก่เคยชน(ซ้ำ) ถ้าน้องไม่โอนต้องหล่นดินแดง"
- เพลงเพลินสาวหนุ่ม "เพลิน.. หละสาวหนุ่ม จับกลุ่มทำนองกงก้า เต้นระบำแอ๊คท่า รำกงก้า ดูสบายใจ เธออย่าคิด เอียงอาย เราหญิงชายด้วยกัน เต้นกงก้าสัมพันธ์ เธอนั้นเต้นระบำกงก้า โกง ละกงก้า (ซ้ำ)"
- เพลงฉันนี้หวั่นใจนัก "ฉันนี้หวั่นใจนัก มาในถิ่นแดนรัก สวยนักที่เรารักใคร่ มาในถิ่นแดนไกล สุขหัวใจที่ได้พบเธอ ฉันมาประเดี๋ยวเดียว ฉันจะเกรี้ยวกลัวเธอจะโกรธหากจะมาลงโทษ ฟ้าดินไม่โปรด..จะโทษใครกัน"
- เพลงฝนจ๋าฝน "ฝนจ๋าฝน ฝนกระเซ็น กระเด็นเป็นฝอย โอ้เจ้าฝนเม็ดน้อย ล่องลอยไปตามสายลม ต่างวิ่งเล่นไปมา ตามประสาของตน เธอกับฉันหน้ามล สองคนกำลังเยาว์วัย(ซ้ำ)"
- เพลงยามเมื่อค่ำ "ยามเมื่อย่ำค่ำ ธรรมชาติสดใส สวยอะไรเมื่อยามเย็น ลมที่พัดสายชู มองดูมันสาดกระเซ็น ลมทะเลพัดเย็น ลมทะเลพัดเย็น มาเย็น เย็น เย็น สดชื่นหัวใจ(ซ้ำ)"
- เพลงลอยละลิ่วปลิวมา "ลอยละลิ่วปลิวมา ปลิวมาที่วงรำวง โพหักของเรานี่หนอ ถึงรูปไม่หล่อ..แต่หัวใจซื่อตรง"
- เพลงยามเย็น "ยามเย็นเดินเล่นชายหาด คลื่นมันซัดน้ำกระเซ็น ลมทะเลพัดเย็น เย็น เย็นสดชื่นหัวใจ"
- เพลงกาเหว่า "กาเหว่าบินลอยละล่อง หงษ์ทองบินล่องลอยลม จะชมดาวเมื่อไหร่จะชม(ซ้ำ) หันหลังทวนลมน่าชมจริงเอย"
- เพลงนกยูง "นกยูงกำลังแผ่หาง นกกระยางดำน้ำตูดโด่ง นกกระริง เกาะกิ่งสำมะโรง เอาไม้เควี้ยงโครงชักดิ้น ชักงอ"
- เพลงไถ "ไถเอยจะบอกให้ ไถไปให้ดินร่วนดี ไถนาหน้านี้ ไถดีอยู่ดินหน้าเดียว แตกกอแตกกอ แตกเกี่ยว เกี่ยวทั้งข้าวเหนียว เกี่ยวทั้งข้าวเจ้า เกี่ยวทั้งข้าวเบาเอามาขายกิน นาดำก็ทำหมดสิ้น ข้าวตกถึงดินบนถิ่นนาเรา"
- เพลงเกี่ยวก้อย "เกี่ยวก้อยกันเดิน เพลินฤทัย เดินไปหาคู่ฟ้อนรำ"
- เพลงแซมบ้า "แซมบ้าพารักสลักใจ เพลิดเพลินฤทัยเร็วไวไปตามเสียงเพลง ควรคิดยวนยั่วครื้นเครง เรารักกันเองเป็นเพลงแซมบ้า(ซ้ำ)"
- เพลงโพหัก "โพหักของเรานี่เอย ไม่นึกเลยจะมีตาหวาน สวยนักรักอยู่เป็นนาน(ซ้ำ) ไม่อยากกลับบ้านเสียแล้วละเอย"
- เพลงเพลินสาวหนุ่ม "เพลิน.. หละสาวหนุ่ม จับกลุ่มทำนองกงก้า เต้นระบำแอ๊คท่า รำกงก้า ดูสบายใจ เธออย่าคิด เอียงอาย เราหญิงชายด้วยกัน เต้นกงก้าสัมพันธ์ เธอนั้นเต้นระบำกงก้า โกง ละกงก้า (ซ้ำ)"
- เพลงรักซี "รักซี รักซี รักซี สวัสดียินดีต่อกัน พุ่มพวงแม่ดวงชีวัน พุ่มพวงแม่ดวงชีวัน เธอกับฉันสมานไมตรี สมานไมตรียินดีต่อกัน"
- เพลงคืนเดือนหงาย "ยามเมื่อคืนเดือนหงาย แสงจันทร์ฉายสว่างนภา เมฆน้อยลอยลงมา สว่างนภาดุจแสงกลางวัน ตัวพี่เปรียบเหมือนกระต่ายต้อย สาวน้อยเปรียบเหมือนดวงจันทร์ เรามารักกัน รักกันให้มั่นเอาไหมเล่าเธอ(ซ้ำ)"
- เพลงเสียงดังตูม "ตูม ตูม ตูม เสียงดังตูมน้ำกระจาย ตูม ตูม ตูม เสียงดังตูมน้ำกระจาย คุณยายทำนา แหมตุณตาสั่งขาย อัดสลึง เห่! แมมโบ้ตูม ตูม ตูม เสียงดังตูมน้ำกระจาย ยายเอย กระโดน้ำดังตูม"
- เพลงอรุณบันเทิง "ยามเมื่อร่วมบันเทิง สำเริงสำราญประสานบทเพลง ฟังเสนาะจับใจใครหนอบรรเลงเป็นเพลงให้เราร้อง ดูซิหมู่สาวสวย ช่วยกันมอง นกน้อยลำพองเสียงแจ้วแจ้ว แว่วมาขันคู จุ๊กกรู จุ๊กกรู ฮุกกรู ฮุกกรู จุ๊กกรู จุ๊กกรูฮุกกรู ฮุกกรู ทิง ละ ล้า ล่า ลา ทิง ละ ล้า ล่า ลา ล้า ลา ล่า ลา พาชื่นชูใจ"
*************************ที่มาข้อมูลและภาพ
- sin.(2552). รำโทนโพหัก อนุรักษ์วิถีไทยพื้นถิ่นโพหัก อ.บางแพ จ.ราชบุรี. [Online]. Available :http://romtonepohuak.blogspot.com/. [2555 เมษายน 8 ].
